G20: Προτεραιότητα στην ανάπτυξη

Οι ηγέτες των χωρών της Ομάδας των Είκοσι (G20), οι οποίοι συνεδρίασαν χθες Κυριακή στο Τορόντο, δεσμεύθηκαν να μειώσουν τα ελλείμματα, αλλά καθένας με τον δικό του τρόπο, ο οποίος υποτίθεται ότι δεν θα θέτει σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη που αρχίζει και αποτελεί προτεραιότητα.

Ενωμένοι για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη, αλλά διαιρεμένοι όσον αφορά τον καλύτερο τρόπο για να την ενισχύσουν, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων βρήκαν....

έτσι μια συναίνεση στο θέμα αυτό που αντιπροσωπεύει το κύριο σημείο τριβής ανάμεσα στους Ευρωπαίους, οι οποίοι θέλουν να μειώσουν το χρέος τους, και τις ΗΠΑ, οι οποίες θέλουν να υποστηρίξουν την κατανάλωση για να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη.

Ο Καναδός οικοδεσπότης της διάσκεψης επιθυμούσε να υπάρξει μια δέσμευση σε αριθμούς: να μειωθούν κατά το ήμισυ τα ελλείμματα ως το 2013 και να μειωθεί το δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ πριν από 2016. Ο συμβιβασμός αυτός υπάρχει στην τελική ανακοίνωση της G20, προς μεγάλη ικανοποίηση των Ευρωπαίων.

Τα σχέδια μείωσης των ελλειμμάτων θα πρέπει να προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε ενδιαφερόμενης χώρας, για να μην θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη, προστίθεται στο κείμενο.

«Είναι περισσότερο απ' ό,τι περίμενα, είναι μια επιτυχία», εξέφρασε την ικανοποίησή της ενώπιον των δημοσιογράφων η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, η οποία έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα ευρύ σχέδιο λιτότητας για να δώσει το παράδειγμα στους ευρωπαίους εταίρους της.

«Έχουμε επίσης τον όρο 'μείωση του ελλείμματος ευνοϊκή για την ανάπτυξη'», πρόσθεσε η καγκελάριος, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η νέα έννοια είναι το αποτέλεσμα των συζητήσεων με τις ΗΠΑ, οι οποίες ανησυχούν μήπως η υπερβολική λιτότητα στην Ευρώπη πνίξει την ανάπτυξη.

«Εμείς οι Ευρωπαίοι μπορούμε να πούμε ότι ο δρόμος μας βρήκε υποστήριξη», δήλωσε ακόμη η Μέρκελ. «Όλοι οι ηγέτες αναγνωρίζουν ότι η δημοσιονομική σταθεροποίηση δεν είναι αυτοσκοπός», προειδοποίησε πάντως στο τέλος της συνόδου κορυφής ο Καναδός πρωθυπουργός Στίβεν Χάρπερ.

Εξάλλου η G20 εγκατέλειψε την ιδέα να υιοθετηθεί με συντονισμένο τρόπο ένας ειδικός φόρος στον τραπεζικό τομέα, αφήνοντας σε κάθε χώρα την επιλογή αν θα τον επιβάλει, όπως επιθυμούν να κάνουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Βρετανία και η Γερμανία.

Όσο για τη μεταρρύθμιση των κανονιστικών ρυθμίσεων για το χρηματοπιστωτικό τομέα, αυτή βασίζεται κυρίως στην ενίσχυση των κανονισμών για τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών. Όμως θα αποτελέσει περισσότερο αντικείμενο της επόμενης συνόδου κορυφής της G20 το Νοέμβριο στη Σεούλ.

Δέσμευση για μείωση των ελλειμμάτων

Οι ηγέτες της G20 αναφέρουν στην τελική ανακοίνωσή τους ότι προτεραιότητά τους είναι επίσης να ενισχύσουν την παγκόσμια ανάκαμψη και οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύτηκαν να μειώσουν στο μισό το δημόσιο έλλειμμά τους ως το 2013.

«Η υπ' αριθόν ένα προτεραιότητα της G20 είναι να διαφυλάξει και να ενισχύσει την ανάκαμψη και να θέσει τις βάσεις μιας σταθερής, βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης και να ενισχύσει τα χρηματοπιστωτικά συστήματά μας έναντι των κινδύνων», αναφέρει η Ομάδα των 20 πλούσιων και αναδυόμενων οικονομιών.

«Υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις. Μολονότι η ανάπτυξη επανέρχεται, η ανάκαμψη είναι άνιση και εύθραυστη, η ανεργία σε πολλές χώρες παραμένει σε απαράδεκτα επίπεδα και οι κοινωνικές συνέπειες της κρίσης είναι ακόμη ευρέως αισθητές», υπογράμμισε η G20. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων καλούν «να γίνει περισσότερη πρόοδος για να εξισορροπηθεί η παγκόσμια ζήτηση» ενισχύοντάς την εκεί όπου είναι υπερβολικά ασθενής.

Οι ηγέτες υπογραμμίζουν πάντως τον κίνδυνο του υπερβολικού δημόσιου χρέους. «Οι προηγμένες οικονομίες δεσμεύτηκαν σε δημοσιονομικά προγράμματα που θα μειώσουν τουλάχιστον κατά το ήμισυ τα ελλείμματα ως το 2013 και θα σταθεροποιήσουν ή θα μειώσουν το δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ ως το 2016», αναφέρουν στην τελική ανακοίνωση.

Η υπόσχεση για «φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική σταθεροποίηση» για τις πλούσιες χώρες σηματοδοτεί ένα σημαντικό συμβιβασμό ανάμεσα στις ΗΠΑ, που πίεζαν για περισσότερες δημόσιες δαπάνες, και την Ευρώπη, η οποία έχει ήδη ανακοινώσει μέτρα λιτότητας.

Οι ηγέτες της G20 συμφώνησαν επίσης ότι χώρες με μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα, όπως η Κίνα, θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να ενισχύσουν την κατανάλωση. Οι πλούσιες χώρες υποστηρίζουν πως η Κίνα δυσχεραίνει την έξοδό τους από την ύφεση, ευνοώντας τις εξαγωγές της σε βάρος των εισαγωγών. Η Γερμανία δέχεται παρόμοιες επικρίσεις.

«Οι πλεονασματικές οικονομίες θα αναλάβουν μεταρρυθμίσεις για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την εξωτερική ζήτηση και να επικεντρώσουν περισσότερο σε εγχώριες πηγές ανάπτυξης», αναφέρεται στην ανακοίνωση της συνόδου κορυφής. Μολονότι δεν κατονομάζονται χώρες, διπλωμάτες αναφέρουν πως η διάταξη αφορά περισσότερο την Κίνα, η οποία έχει τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα.

Φόρος σε τράπεζες

Εξάλλου, άφησαν σε κάθε χώρα το περιθώριο να επιλέξει ανάμεσα στην επιβολή ενός φόρου στις τράπεζες και σε «άλλες επιλογές» για να μην επωμιστούν τα κράτη το κόστος της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί εξέφρασε την ικανοποίησή του για την αναγνώριση από τη G20 της νομιμότητας του φόρου στις τράπεζες, τον οποίο θέλει να επιβάλει η Γαλλία μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Πολύ ξεκάθαρα, η δυνατότητα να φορολογηθούν οι τράπεζες αναγνωρίζεται ως θεμιτή από την G20», δήλωσε ο Σαρκοζί προς τους δημοσιογράφους.

Περιβάλλον και κλίμα

Οι ηγέτες της G20 υποσχέθηκαν επίσης να συνεργαστούν στενότερα για να προληφθεί μια άλλη πετρελαϊκή καταστροφή όπως αυτή που πλήττει τη νότια ακτή των ΗΠΑ. Είναι ανάγκη να υπάρξει καλύτερη διανομή των πληροφοριών ώστε να προστατευθεί καλύτερα το περιβάλλον και να προληφθούν μελλοντικά δυστυχήματα σε πετρελαϊκές εξέδρες, όπως αυτό που συνέβη στις 20 Απριλίου με την έκρηξη στην πετρελαϊκή εξέδρα Deepwater Horizon της BP στον Κόλπο του Μεξικού, συμφώνησαν οι ηγέτες της G20.

«Αναγνωρίζουμε την ανάγκη να μοιραζόμαστε τις καλύτερες πρακτικές για να προστατεύουμε το θαλάσσιο περιβάλλον, να προλαμβάνουμε ατυχήματα στην εξωχώρια εκμετάλλευση και ανάπτυξη, καθώς και στη μεταφορά, και να αντιμετωπίζουμε τις συνέπειές τους», αναφέρει η G20 στην τελική ανακοίνωση.

Ωστόσο οι ηγέτες της G20 δεν περιέλαβαν στην τελική ανακοίνωσή τους τη δέσμευση να επενδύσουν σε φιλική προς το κλίμα παραγωγή ενέργειας. Προηγούμενα σχέδια της τελικής ανακοίνωσης ανέφεραν ότι τα μέλη της G20 «επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας για επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια». Όμως η φράση αυτή απαλείφθηκε από την τελική εκδοχή, η οποία αντ' αυτής επαναλαμβάνει τη «δέσμευση (των ηγετών) για μια πράσινη ανάκαμψη και για βιώσιμη παγκόσμια ανάπτυξη».

Τα μέλη της G20 διαφωνούν έντονα στο ζήτημα του κλίματος. Η ΕΕ και η Ιαπωνία έχουν ήδη δεσμευτεί να κάνουν βαθιές περικοπές στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όμως άλλες ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες διαφωνούν για το ποιος πρέπει να κάνει περικοπές και πόσο μεγάλες.

Επίσης στην τελική ανακοίνωση της συνόδου κορυφής αναφέρεται ότι το Μεξικό θα προεδρεύσει της G20 το 2012. «Θα συνεδριάσουμε το Νοέμβριο του 2011 υπό την προεδρία της Γαλλίας και το 2012 υπό την προεδρία του Μεξικού», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Προσαρμοσμένα σχέδια μείωσης ελλειμμάτων

Τα σχέδια για τη μείωση των ελλειμμάτων θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας, για να μη θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη, δηλώνουν οι ηγέτες της Ομάδας των Είκοσι (G20) ανεπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών στο σχέδιο της τελικής ανακοίνωσης της συνόδου κορυφής τους στο Τορόντο.

«Για να είναι βιώσιμη η ανάκαμψη, οφείλουμε να συνεχίσουμε τα υπάρχοντα προγράμματα για την ανάκαμψη και να εργαζόμαστε ταυτοχρόνως για να δημιουργήσουμε τις συνθήκες μιας σταθερής ιδιωτικής ζήτησης», επισημαίνεται στο σχέδιο της τελικής ανακοίνωσης.

«Ταυτοχρόνως τα πρόσφατα γεγονότα υπογραμμίζουν τη σημασία των βιώσιμων δημοσιονομικών και την ανάγκη για τις χώρες μας να φτιάξουν αξιόπιστα προγράμματα δημοσιονομικής βιωσιμότητας, που θα είναι κατάλληλα κατανεμημένα και υπέρ της ανάπτυξης, που θα είναι διαφοροποιημένα και προσαρμοσμένα στις εθνικές καταστάσεις», επισημαίνεται στο κείμενο.

Μεταρρυθμίσεις σε αναδυόμενες οικονομίες

Νωρίτερα, είχε ανακοινωθεί πως η Ομάδα των 20 (G20) θα ζητήσει από τις «αναδυόμενες χώρες με πλεόνασμα» να «αυξήσουν την ευελιξία» της συναλλαγματικής τους ισοτιμίας.

«Οι αναδυόμενες οικονομίες με πλεόνασμα (εμπορικό και κεφαλαίου) θα προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις, προσαρμοσμένες στις εθνικές συνθήκες, για να ενισχύσουν την κοινωνική προστασία, να αυξήσουν τις επενδύσεις στην υποδομή και να βελτιώσουν την ευελιξία της ισοτιμίας τους», αναφέρει το σχέδιο της τελικής ανακοίνωσης.

Αυτή η απόφαση της G20 έρχεται μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της Τράπεζας της Κίνας ότι έχει σκοπό να αφήσει το νόμισμά της να κινηθεί πιο ελαστικά σε σχέση με το δολάριο.

Αντίδραση Κίνας σε προστατευτισμό

Ο κινέζος πρόεδρος Χου Τζιντάο προειδοποίησε την Κυριακή στο Τορόντο τις πλούσιες και αναδυόμενες χώρες της Ομάδας των Είκοσι (G20) να μην προχωρήσουν σε μια πολύ απότομη διακοπή των πολιτικών ανάκαμψης της οικονομίας και να μην υποκύψουν στην πρόκληση να θέσουν σε ισχύ μέτρα προστατευτισμού.

«Οφείλουμε να ενεργήσουμε προσεκτικά και επαρκώς όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, το ρυθμό και την ένταση της διακοπής των διαφόρων συνόλων μέτρων ανάκαμψης και να σταθεροποιήσουμε την ορμή της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας», δήλωσε ο Χου ενώπιον των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της G20.

«Οφείλουμε να πάρουμε συγκεκριμένα μέτρα για να απορρίψουμε οποιαδήποτε μορφή προστατευτισμού και να αγωνιστούμε και να υποστηρίξουμε χωρίς αμφιβολίες τις ελεύθερες συναλλαγές», προσέθεσε.

Το παρασκήνιο για το φόρο σε τράπεζες

Η Ομάδα των 20 (G20) συμφώνησε να επιτρέψει στις χώρες-μέλη της που το επιθυμούν να επιβάλλουν φόρους στις τράπεζές τους, όμως απέρριψε τις εκκλήσεις για την επιβολή ενός παγκόσμιου φόρου στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, δήλωσαν την Κυριακή, διπλωμάτες από το Τορόντο.

Οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ΗΠΑ θέλουν οι τράπεζές τους να πληρώσουν για τα μεγάλα πακέτα στήριξης που τους προσφέρθηκαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Όμως ο Καναδάς και κάποιες αναδυόμενες χώρες, ο τραπεζικός τομέας των οποίων επηρεάστηκε λιγότερο από την κρίση, αντιτίθενται στα αιτήματα για την επιβολή ενός φόρου σε όλες τις χώρες της G20, επειδή φοβούνται ότι θα βλάψει την οικονομία τους.

Οι ηγέτες της G20 σε δείπνο εργασίας χθες (Σάββατο) κατέληξαν σε έναν συμβιβασμό συμφωνώντας ότι, όσες χώρες το επιθυμούν, μπορούν να επιβάλλουν φόρο στις τράπεζες, όμως οι χώρες που δεν το επιθυμούν δεν είναι αναγκασμένες να το κάνουν. Αυτός ο συμβιβασμός ήταν «το περισσότερο που θα μπορούσαμε να επιτύχουμε εδώ», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.

Οι ηγέτες ενέκριναν μία ανακοίνωση που αναφέρει ότι «ο χρηματοπιστωτικός τομέας πρέπει να συμβάλλει δίκαια και ουσιαστικά ώστε να πληρώσει για τα όποια βάρη σχετίζονται με κρατικές παρεμβάσεις και αναγνωρίζει ότι υπάρχει μία μεγάλη ποικιλία πολιτικών προσέγγισης προς αυτό το στόχο», δήλωσαν διπλωμάτες.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

epilektika