Η άλλη όψη του μουντιάλ

Από το Έθνος της Κυριακής.

Τα εντυπωσιακά γήπεδα και οι πολύχρωμες σημαίες δίνουν το στίγμα της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής γιορτής που αυτήν τη φορά πραγματοποιείται στη Νότιο Αφρική. Οι αγώνες ξεκίνησαν και τα βλέμματα στρέφονται στην αφρικανική χώρα, που με κόπο καλλιέργησε μια αστραφτερή εικόνα τα τελευταία χρόνια προκειμένου να φανεί αντάξια του θεσμού που φιλοξενεί. Ομως όλη αυτή η λάμψη είναι απατηλή, αφού πίσω από τις φιέστες κρύβεται η φτώχεια και η δυστυχία στις γειτονιές του Γιοχάνεσμπουργκ και των άλλων πόλεων, που δεν πρόκειται να εξαφανιστούν παρόλη τη «μαγεία» του Μουντιάλ.

Αντιθέτως, η χώρα φαίνεται ότι επωμίστηκε ένα τεράστιο οικονομικό βάρος, το οποίο δεν θα φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής επένδυσε σχεδόν 4 δισεκατομμύρια δολάρια για τη διοργάνωση του Μουντιάλ σε έργα υποδομής και στάδια. Πολλοί πιστεύουν ότι το κόστος θα είναι ακόμη μεγαλύτερο και θα αποκαλυφθεί στον τελικό απολογισμό.

Ψευδαίσθηση

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επενδυτική προσπάθεια στην ιστορία της χώρας και βλέποντας τους νέους δρόμους, τα ανακαινισμένα αεροδρόμια και τις τηλεπικοινωνίες στο Γιοχάνσεμπουργκ και το Ντέρμπαν θα πίστευε κανείς ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης, η Νότιος Αφρική έχει μετατραπεί σε «όαση» που θυμίζει τους παλιούς, καλούς καιρούς. Σύμφωνα δε με το υπουργείο Οικονομικών, η διεξαγωγή του Μουντιάλ θα φέρει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,3%.

Για τους κατοίκους των παραγκουπόλεων, όμως, λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά από τα υπερσύγχρονα γήπεδα, τα νούμερα αυτά μοιάζουν σαν να αφορούν κάποιον άλλον πλανήτη και όχι τη δική τους χώρα. Οι περισσότεροι ήλπιζαν, όπως τους είχε υποσχεθεί άλλωστε και η κυβέρνηση από το 2006, ότι η ζωή τους θα αλλάξει σαν να τους άγγιξε το ραβδάκι της καλής νεράιδας και ότι θα βρουν δουλειές και θα αποκτήσουν σπίτια.

Η εντύπωση αυτή, όμως, ήταν απατηλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι για να προσληφθεί κανείς στις δυνάμεις ασφαλείας των σταδίων με έναν καλό μισθό για τα νοτιοαφρικανικά δεδομένα, δηλαδή 7.000 ραντ (700 ευρώ), θα έπρεπε να αναλάβει ο ίδιος το κόστος της εκπαίδευσής του, που ξεπερνά τα 200 ευρώ. «Αν κάποιος διαθέτει 200 ευρώ, σίγουρα δεν ζει στις παραγκουπόλεις» εξηγούν οι κάτοικοι της Ραμαφόσαβιλ, που είχε κάνει πρωτοσέλιδα πριν από δύο χρόνια, όταν είχαν ξεσπάσει ταραχές με αίτημα την αναβάθμιση του επιπέδου ζωής.

Για τους 25.000 κατοίκους της μεγαλύτερης παραγκούπολης του Γιοχάνεσμπουργκ υπάρχουν μόλις 4 δημόσιες βρύσες, και φυσικά καθόλου δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης. Η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος είναι άπιαστο όνειρο, ενώ η καθημερινότητά τους περιορίζεται στην επιβίωση και στη διαρκή άντληση του βρώμικου νερού που πλημμυρίζει τα σπίτια τους κάθε φορά που βρέχει.

Ζήτησαν τα στοιχειώδη

Ζώντας υπό αυτές τις συνθήκες, άρχισαν να συγκεντρώνουν υπογραφές για να ζητήσουν την υδροδότηση και την ηλεκτροδότηση των περιοχών αυτών από την κυβέρνηση, ζητώντας μερίδιο από τα μεγάλα οικονομικά οφέλη που υποτίθεται ότι θα έχει η χώρα από τη διοργάνωση του Μουντιάλ.

Η πραγματικότητα, όμως, απέχει πολύ απ' όσα φανταζόταν η νοτιοαφρικανική κυβέρνηση όταν αναλάμβανε την υποχρέωση και την τιμή να φιλοξενήσει τους αγώνες.

Αντί τα χρήματα να φτάσουν έστω έμμεσα στους Νοτιοαφρικανούς, οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα από 2,5 δισ. δολάρια επιπλέον, αφού ο προϋπολογισμός έπεσε δραματικά έξω. Στην αρχή, οι ιθύνοντες έκαναν λόγο για ένα κόστος που δεν θα ξεπερνούσε τα 310 εκατομμύρια δολάρια.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων υπήρξαν άπειρες καταγγελίες για διαφθορά, παράνομες κατεδαφίσεις κτισμάτων που ενοχλούσαν την αισθητική των διοργανωτών αλλά και «ύποπτες» αναθέσεις συμβολαίων για την προετοιμασία των υποδομών.

Υπερηφάνεια

• Η μόνη κληρονομιά του Μουντιάλ στη Νότιο Αφρική φαίνεται ότι θα είναι το αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας.
• Πάνω σε αυτό καλούνται οι ιθύνοντες να χτίσουν για να δημιουργήσουν τις συνθήκες για μια πραγματικά βιώσιμη ανάπτυξη.

ΝΟΥΜΕΡΑ

Η «μαγεία» του Μουντιάλ δεν είναι αρκετή για να εξαφανιστεί η φτώχεια και η δυστυχία από τις φτωχογειτονιές.

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ: Η κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής επένδυσε σχεδόν 4 δισ. δολάρια σε έργα υποδομής και στάδια.

ΦΟΡΟΙ: 2,5 δισ. δολάρια παραπάνω από την αρχική εκτίμηση θα κοστίσει στους φορολογούμενους το Μουντιάλ.

ΑΝΕΡΓΙΑ: 40% του πληθυσμού της Νοτίου Αφρικής, κυρίως μαύροι, είναι άνεργοι.

ΒΙΑΣΜΟΙ: 1,6 με 1,7 εκατομμύρια γυναίκες και παιδιά βιάζονται κάθε χρόνο, σύμφωνα με την Ιντερπόλ.

ΔΙΑΒΙΩΣΗ: 4 δημόσιες βρύσες έχουν στη διάθεσή τους οι 25.000 κατοίκοι της μεγαλύτερης παραγκούπολης του Γιοχάνεσμπουργκ.

Παλάτια στην άμμο

Τα όμορφα γήπεδα κινδυνεύουν να πέσουν σε αχρηστία -σημειωτέον με ένα τεράστιο κόστος συντήρησης- καθώς το αφρικανικό ποδόσφαιρο δεν δικαιολογεί την ύπαρξή τους. Είναι κοινό μυστικό ότι το όνειρο των ταλαντούχων ποδοσφαιριστών της Μαύρης ηπείρου είναι να πάρουν το συντομότερο δυνατό μια καλή μεταγραφή για τα ευρωπαϊκά γήπεδα. Μόνο στο Παρίσι ζουν περίπου 4.000 Αφρικανοί ποδοσφαιριστές, τους οποίους προσέλκυσαν εκεί επιτήδειοι μάνατζερ, και που θα καταλήξουν σε ομάδες δεύτερης και τρίτης κατηγορίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, με προμήθεια μόλις λίγων εκατοντάδων ευρώ.

Δρόμοι για λίγους

Η τύχη του βελτιωμένου οδικού δικτύου και των δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς παραμένει αβέβαιη, αφού τα πανίσχυρα συνδικάτα των οδηγών ταξί και των ιδιωτικών μέσων δεν αναμένεται να παραχωρήσουν τα εδραιωμένα τους δικαιώματα μόλις αποχωρήσει η λάμψη του Μουντιάλ.

Ανεπαρκής προβολή

Ούτε τα κέρδη από την αύξηση του τουρισμού αναμένεται ότι θα καταφέρουν να ισοσκελίσουν τις τεράστιες «τρύπες» του προϋπολογισμού, αφού η προβολή της Ν. Αφρικής δεν υπήρξε επαρκής. Τα διαφημιστικά σποτ μιλούσαν για άγρια ζώα και ιθαγενείς, μια εικόνα πολύ μακριά από την πραγματικότητα των σύγχρονων πόλεων της χώρας, ενώ ο διεθνής Τύπος έκανε διαρκώς αναφορές στην εγκληματικότητα, το AIDS και τη βία.

της Μαρίας Αδαμίδου

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11381&subid=2&pubid=15374949#